Evaluatie woning en kavelsplitsing

De afgelopen maanden heeft Platform 31, een onafhankelijke landelijke kennis- en netwerkorganisatie, op verzoek van de gemeente een evaluatie opgesteld van de uitvoeringsregeling voor Woning en Kavelsplitsing. Conclusie: de regeling heeft veel potentie. Met een aantal concrete aanbevelingen kan de regeling nog effectiever worden.

Woning en Kavelsplitsing

Proef
Sinds september 2022 is het uitvoeringsbeleid Woning- en Kavelsplitsing van kracht. In eerste instantie ging het hierbij om een proef met 50 initiatieven. 1,5 jaar na de invoering heeft de gemeente geconstateerd dat het aantal vergunningsaanvragen achterbleef. Waar in eerste instantie ongeveer 100 inwoners interesse toonde, hebben er 14 een omgevingsvergunning aangevraagd. Dit terwijl er nog 36 andere initiatieven positief beoordeeld zijn. Daarnaast zijn er initiatieven negatief beoordeeld, omdat ze niet aan de voorwaarden van de regeling voldeden.

Doelen van het beleid

• Het mogelijk maken van woning- en woonkavelsplitsing is een van de manieren om de druk op de woningmarkt te verlichten. Het is een ‘kleine oplossing’ of ‘quick win’.
• De gemeente stelt maatwerk voorop.
• Het Uitvoeringsbeleid speelt in op de behoefte van inwoners die een woonoplossing zoeken voor kinderen, ouders of andere bekenden.
• Met woning en woonkavelsplitsing maak je gebruik van bestaande bebouwing of grond.
• Woning- en woonkavelsplitsing biedt kansen om woningen gelijk toekomstbestendig te maken en te verduurzamen.
• Woning– en woonkavelsplitsing biedt de kans om woningen om te zetten in kleinere eenheden, wat past bij de ontwikkeling van de woningvraag.
• Het toestaan van woning– en woonkavelsplitsing biedt kansen om te zorgen voor elkaar.

Opzet onderzoek
Platform 31 heeft iedereen die in eerste instantie ‘groen licht’ heeft gekregen, en een deel van de initiatieven die zijn afgewezen een vragenlijst gestuurd. In die vragenlijst hebben initiatiefnemers aangegeven of ze met Platform 31 in gesprek wilde gaan. In totaal heeft Platform 31, 45 reacties ontvangen. Het is fijn dat een groot deel van de inwoners gereageerd heeft op de vragenlijst. Met 13 initiatiefnemers is een gesprek gepland.

Uitkomsten
Deelnemers aan het onderzoek vinden de uitgangspunten over het algemeen redelijk en realiseerbaar. Uit de 45 vragenlijsten bleek dat meer dan 80 procent geïnteresseerd was in kavelsplitsing. 45 procent wilde een kind, familie of bekende helpen aan een woning, 31 procent wilde zelf kleiner gaan wonen en 20 procent wilde een willekeurige ander aan een woning helpen.

Aanbevelingen platform 31

• Evalueer en beoordeel of de gevraagde financiële bijdragen proportioneel en rechtvaardig zijn.
• Kijk naar wat omliggende gemeenten vragen voor het splitsen van woningen of kavels door hun bewoners.
• Heroverweeg beperking van splitsing in het buitengebied.
• Verschaf daarnaast duidelijkheid over de definities van de kernrandzone en lintbebouwing en waarom een gebied wel of niet in aanmerking komt voor een omgevingsvergunning voor woning- of woonkavelsplitsing.
• Wees blij met initiatieven die bijdragen aan maatschappelijke doeleinden zoals het levensloopbestendig gaan wonen, het zorgen voor elkaar en het kleiner willen wonen.
• Verbeter de doorlooptijden en zorg complexiteit van het aanvraagproces. Overweeg bijvoorbeeld een splitsingscoach in te schakelen die bewoners kan begeleiden.

Hoe verder
De gemeente gaat door met de regeling en de aanbevelingen onderzoeken. Ten eerste gaan ze de financiële regeling kritisch tegen het licht houden. Daarbij kijken ze ook naar de omliggende gemeenten en onderzoeken ze de mogelijkheid om een vast bedrag te vragen. Een vast bedrag maakt de regeling gemakkelijker, inwoners weten dan direct waar ze aan toe zijn. Daarnaast gaan ze de eis om de bestaande woning te verduurzamen en levensloopbestendig te maken heroverwegen.

Als 3e komt uit het onderzoek naar voren dat mensen in het buitengebied graag een woning willen splitsen. Onderzoek naar de mogelijkheid om woningen in het buitengebied te splitsen loopt al langer, de uitkomsten nemen ze mee. Als laatste gaan ze de complexiteit van het aanvraagproces bekijken, misschien kunnen ze dit versoepelen. Procedures en eisen die wettelijk vast liggen kan de gemeente niet aanpassen.

Wanneer wordt het beleid aangepast
Alle onderzoeken worden gebundeld en de wijzigingen worden in het najaar doorgevoerd. Tot die tijd loopt de huidige regeling door. Inwoners die graag willen splitsen hoeven hier niet op te wachten, informeer naar de mogelijkheden en ga met de gemeente in gesprek.

Bekijk het volledige Rapport Evaluatie woning- en woonkavelsplitsing Platform 31 hier.