Niks zo wispelturig als het weer. Dat hebben we de afgelopen weken weer ervaren. In twee weken tijd van -10 en dansen op het ijs, naar +20 en met de blote voeten in het gras. En wat voelde die voorjaarszon zalig! Toch ben ik wat weer betreft altijd op mijn hoede. Een klein stemmetje achter in mijn hoofd zeurt dat het nog lang geen lente is. En terecht, want het kwik is inmiddels weer flink gedaald. Dus nog even rillen voor we buiten kunnen chillen.
Terug van weggeweest
Ook de dieren in de natuur reageren op de temperatuurverschillen. De in de Pelen massaal aanwezige ganzen gingen tijdens de vorst op de vlucht naar het warmere zuiden. Een uitstapje van korte duur, want nog voor sneeuw en ijs waren gesmolten keerden ze al terug. In hun kielzog gevolgd door duizenden kraanvogels, die ons een paar dagen lang vol verwondering naar de lucht lieten staren. De eerste wulp, de eerste grutto, de eerste tjiftjaf, de waarnemingen volgden elkaar in razendsnel tempo op. De bijtjes zoemden, de hommels gonsden en slapende vlinders werden wakker gekust door de zon. En bij het eerste plonsje in een plas wist ik dat ook de kikker wakker was.
Verleiden en verdedigen
Het lengen van de dagen en het stijgen van de temperatuur is voor veel dieren het signaal om aan de slag te gaan met het nageslacht. Daar wordt niet over nagedacht, dat gebeurt vanzelf. De lente kriebelt, de hormonen spelen op en dus gaan ze op zoek naar een partner en een plekje voor hun kroost. Dat betekent hard werken en vergt soms veel geduld en creativiteit. De vogelmannen bakenen hun territorium af en zingen de longen uit hun lijf om de vrouwtjes te versieren. En wij mogen meegenieten. Vooral als je ’s morgens op pad gaat is zo’n vogelconcert een lust voor het oor. Verleiden en verdedigen, daar draait het om in het broedseizoen.
Blauw, maar niet van de kou
Kikkers zijn er in het voorjaar vroeg bij. Samen met de bruine kikkers zijn heikikkers de eerste kikkers die zich gaan voortplanten. De mannetjes kleuren in de paartijd blauw en maken een heel herkenbaar ‘ploppend’ geluid. Tijdens de eerste dagen van maart – toen het water in de Peel warm genoeg was – hoorde je ze overal roepen. Die blauwe periode van een heikikker duurt slechts drie dagen. Waarom ze van kleur verschieten, daar zijn de wetenschappers het niet helemaal over eens. Waarschijnlijk om te voorkomen dat mannetjes andere mannetjes bespringen of als camouflage zodat ze minder opvallen voor roofdieren van bovenaf. Mijn romantische theorie dat deze mooie lavendelkleurige tint bedoeld was om de vrouwtjes te versieren kan dus helaas de prullenbak in. Maar ach, misschien speelt het wel een béétje mee…?
Door Boswachter Marijke Vaes van Staatsbosbeheer
